टिळक स्वराज फंड माहिती मराठी – Tilak Swaraj Fund in Marathi

 स्वातंत्र्यलढ्यात बॉम्बेची भूमिका आणि महात्मा गांधी यांच्याशी असलेले संबंध यावर प्रकाश टाकण्यात आला आहे

असहकार चळवळीच्या एका वर्षात महात्मा गांधींनी टिळक स्वराज निधीची घोषणा केली. बाल गंगाधर टिळकांच्या पहिल्या पुण्यतिथीनिमित्त आणि भारताच्या स्वातंत्र्यलढ्यात आणि ब्रिटीशांच्या राजवटीला प्रतिकार करण्यासाठी 1 कोटी रुपये जमा करण्याच्या उद्देशाने हा निधी स्थापन करण्यात आला. जून ३० या निर्धारित मुदतीत पैसे आले तेव्हा निधी बाबत संशयी चुकीची असल्याचे सिद्ध झाले. गोळा झालेल्या रकमेपैकी ३७.५ लाख रुपये एकटया मुंबई ने दान केले, ज्यामुळे गांधी या शहराला “बॉम्बे इज ब्यूटीफुल” म्हणून संबोधू लागले.

SUMMERY

टिळक स्वराज फंड
क्षमता: १ कोटी रुपये
संस्थापक: महात्मा गांधी
उद्देश्य: असहकार चळवळी च्या आर्थिक तजविजेसाठी.

Practice Question

प्रश्न. टिळक स्वराज्य निधी खालीलपैकी कोणत्या चळवळीसाठी/कारणासाठी वित्तपुरवठा करण्यास प्रारंभ झाला?

(A)भारत छोडो आंदोलन
(B)असहकार चळवळ
(C)१९२० च्या कायद्यातिल कृषि संबंधीबाबी साठी
(D) मुस्लिम लीगला शह देण्यासाठी.

उत्तर: (B)असहकार चळवळ

नोट्सः सन 1920 मध्ये कलकत्ता येथे आयएनसीचे विशेष अधिवेशन आयोजित केले गेले. अधिवेशनाचे अध्यक्ष लाला लाजपत रॉय होते. अधिवेशनात असहकार चळवळीचा ठराव मंजूर करण्यात आला आणि नंतर 1920 च्या नागपूर अधिवेशनात त्यास मान्यता देण्यात आली. “स्वराज एका वर्षाच्या आतच” घोषणा देण्यात आली. 1 ऑगस्ट 1920 रोजी टिळक यांचे निधन झाले. नंतर टिळक स्वराज्य निधी सुरू झाला आणि असहकार चळवळीच्या विधायक अजेंड्याचा एक भाग असलेले 1 कोटी रुपये जमा करण्यास तरतूद केली गेली.